چهارمحال و بختیاری با 1641 هزار هکتار مساحت که معادل یک درصد مساحت کشور است دارای 250 هزار هکتار اراضی کشاورزی، 341 هزار هکتار جنگل و بیش از یکمیلیون هکتار مرتع است.
از 250 هزار هکتار اراضی کشاورزی استان که 15 درصد مساحت استان را به خود اختصاص داده، حدود 145 هزار هکتار (59 درصد) آن به کشت محصولات زراعی و حدود 38 هزار هکتار (15 درصد) آن به کشت محصولات باغی اختصاصیافته است و حدود 65 هزار هکتار (26 درصد) آن بهصورت آیش است.
در این استان سالانه بیش از یکمیلیون و 400 هزار تن محصولات کشاورزی تولید میشود که از این مقدار، حدود 820 هزار تن (65 درصد) مربوط به محصولات زراعی، حدود 200 هزار تن (16 درصد) به محصولات باغی و مابقی به محصولات دام و طیور و کشت گلخانهای اختصاص دارد.
هرچند سهم استان در تولیدات زراعی کشور 1.26 درصد است و استان را در رتبه بیست و سوم قرار داده اما عملکرد باغهای استان در حدود 4.8 تن در هکتار است که نسبت به عملکرد کشور که 4.02 تن در هکتار است عملکرد به نسبت مطلوبی است.
هماینک یکسوم تولید ناخالص داخلی استان مربوط به بخش کشاورزی است که در مقایسه با کشور که 20 تا 22 درصد است، نشان از ظرفیت و جایگاه خوب بخش کشاورزی در تولید ناخالص داخلی استان دارد.
در این میان محصولی که توانسته در ارتقای جایگاه کشاورزی استان در سالهای اخیر نقش بسزایی را ایفا کند و سهم زیادی از صادرات و تولید ناخالص بخش کشاورزی استان را به خود اختصاص دهد، محصول بادام با تولید 24 هزار تن در سال معادل 20 درصد بادام باکیفیت کشور است که در 12 سال اخیر بهطور متوالی بیشترین تولید بادام آبی کشور را به خود اختصاص داده است.
بادام یکی از محصولات خشکباری مهم در ایران و سایر کشورهای جهان است که به سبب اهمیت ارزش غذایی، دارویی و بهداشتی بسیار موردتوجه قرارگرفته است.
این موضوع سبب شده تا بهواسطه صادراتی بودن محصول بادام، توجه به این کالای استراتژیک در برنامهریزیهای کشور گنجانده شود و این فرصت خوبی را برای بهرهگیری از مزیت نسبی چهارمحال و بختیاری از این موقعیت و تلاش برای تحقق توسعهیافتگی این استان فراهم کرده است.
سرمازدگی در کمین بادامستانهای سامان
اما آنچه امسال باغداران را بیش از هرسال دیگری نگران کرده است خطر بروز سرمازدگی باغات است.
درحالیکه هنوز در بهمنماه قرار داریم و در شهرستان کوهرنگ این استان 2 متر برف باریده و دما تا 10 درجه زیر صفر نیز کاهشیافته اما در شهرستان سامان با افزایش دما جوانههای بادام متورم و بسیاری از بادامستانها شروع به گلدهی کردهاند که این موضوع ضمن آنکه نشان از دگرگونی اقلیمی و پیامدهای ناشی از خشکسالی دارد بلکه اقتصاد بهرهبرداران و موقعیت تولید و صادرات این محصول استراتژیک کشاورزی را به خطر میاندازد.
یک کارشناس مسائل اقلیمشناسی در همین خصوص گفت: گلدهی درختان بادام در بهمنماه کاملا امر غیرطبیعی بوده و میتوان گفت این درختان یک ماه زودتر از موعد خود شکوفه دادهاند.
مهرداد قطره سامانی افزود: در یک دهه اخیر به سبب ناهنجاریهای سیستم دمایی در استان شاهد گلدهی درختان بادام زودتر از زمان طبیعی خود بودهایم و این موضوع در سالهایی که با کاهش دما در فروردینماه روبهرو شدهایم منجر به سرمازدگی درختان شده است.
او تصریح کرد: بنابر پیشبینیهای هواشناسی، اسفند و فروردین پیش رو با بارشهای مؤثر و کاهش دما همراه خواهد بود و این موضوع برای درختان بادام که 30 تا 45 روز زودتر از موعد خود شکوفه دادهاند، بسیار خطرناک است.
معاون توسعه و پیشبینی هواشناسی چهارمحال و بختیاری با بیان خطر سرمازدگی تا اواسط اردیبهشتماه افزود: در سالهای گذشته هیچ زمان موقع گلدهی درختان بادام قبل از فروردینماه نبوده اما در 10 سال اخیر این موضوع بارها در استان رخداده و منجر به خسارت شده است.
گلدهی زودتر از موعد بیسابقه نیست
رئیس سازمان جهاد کشاورزی شهرستان سامان نیز با بیان اینکه گلدهی زودتر از موعد درختان بادام طی سالهای اخیر بیسابقه نبوده است، اظهار داشت: ازآنجاکه شهرستان سامان روزهای گرمی را در بهمنماه تجربه کرد سبب شد تا درختان بادام از 19 بهمن شروع به گلدهی کنند.
علی خسروی، مساحت باغات بادام شهرستان سامان را 9 هزار هکتار اعلام کرد و گفت: از این میزان 7 هزار هکتار بارور است و در سال گذشته 14 هزار تن محصول از این باغات جمعآوری شد که بیشترین محصول طی سالهای گذشته بوده است.
او خاطرنشان کرد: سال گذشته به سبب خشکسالی و نبود بارندگی خطر سرمازدگی باغات بادام را تهدید نکرد اما امسال نگرانی بسیاری در این خصوص وجود دارد.